Руските сликари на портрети се појавиле на почетокот на 14 век од нашата ера. Тогашните сликарски мајстори имале ограничени средства, па затоа честопати прибегнувале кон стилизирани цртежи. Не било надреално, но сликите ”страдале” од недостаток на детали. Подоцна, руските сликари на портрети и нивните дела биле преориентирани кон дизајнот на црквите. Светски мајстори за сликање сликале sидови и тавани на цркви и катедрали.
》 Рана портретна уметност《
Руските сликари на портрети и нивните слики имаа свои карактеристични одлики, тие беа препознатливи – секој сликар имаше свој стил на работа, згора на тоа, тој бил почитуван и од свештениците и од парохијаните.
Најсветлиот претставник на тоа време е Андреј Рублев (1370-1428), кој остави зад себе нерасипни дела: „Спасителот Семоќниот“, „Архангел Михаил“, „Троица“ и други ремек-дела на иконопис.
Современик на Рубљов бил познатиот сликар на икони Теофан Грк (1340-1410). Тие работеа заедно долго време. Во 90-тите години на 14 век, уметниците ја насликале Катедралата Благовештение на московскиот Кремлин. Во работата учествувале и други руски сликари на портрети. Обемот на работата бил доста голем. Главните икони од редот Деесис биле насликани како „пророчки“, а дел од горниот ред „предци“ припаѓаат на четката на Андреј Рубљов. Нема веродостојни податоци кои потврдуваат дека тој ги насликал обележјата на големите икони во долниот ред, но раката на талентираниот сликар на икони е препознатлива и во овие дела.
Руски сликари на портрети од подоцнежно време:
Дионисиј (1440-1502), миленик на царот Иван III. Монархот му верувал на уметникот да слика некаков храм, а потоа периодично го посетувал сликарот на икони и го гледал делото.
Алексеј Зубов (1682-1750) – најголемиот мајстор на руската гравура уметност од ерата на Петар Велики. Тој работел заедно со неговиот татко, извонреден сликар на икони Фјодор Зубов. Заедно тие ја насликаа Арсеничката комора на московскиот Кремlin.
Никитин Иван (1680-1742) – руски уметник, еден од првите руски мајстори за сликање портрети, образовани во Европа. Беше на посебна локација со Петар Велики. Најпознати дела на уметникот се полскиот крал Август Втори и војводата од Мекленбург.
Мајсторите на четката од минатите векови, по правило, се занимавале со црковно сликарство. Сепак, 18-от век беше време на раѓање на портретната уметност во нејзината најчиста форма, кога сликарот ја отсликува сликата на одредена личност на платно. Руските сликари на портрети од тоа време се придржуваа кон класичното училиште за ликовна уметност, што претпоставува точна репродукција на најмалите детали. Во портретното сликарство, оваа техника совршено ги исполнувала задачите поставени на изведувачот – да постигне таква слика така што ќе ги носи сите знаци на уметничкиот стил, и да биде што е можно посигурна. Работата се чинеше дека е доста макотрпна и одговорна. Како и да е, славните руски сликари на портрети одлично се справиле со тоа. Имало повеќе од доволно наредби, целото дворско благородништво, како и членови на трговски еснафи, се натпреварувале едни со други за да нарачаат портрети за себе и за своите најблиски.
Богатите луѓе претпочитале да канат сликари во своите домови, бидејќи во овој случај целото семејство можело да го набудува процесот, и ова се сметало за добра форма. Руснатеортретии на портрети обично не живееле добро, па се обидувшле да добиваат што повеќе нарачки. Ако на крајот од работата сликата на главата на семејството им се допаднала на сите членови на домаќинството, тогаш сликарот го добил следниот налог во истата куќа. Така, рускиот сликар на портрети беше баран во високото општество и не остана без работа. Најуспешните мајстори беа поканети во кралските комори за да извршат особено важни задачи.
______________
Руски сликари на портрети од 18 век:
Алексиј Антропов (1716-1795) – познат руски сликар на портрети, учествувал во украсувањето на Зимската палата во 1744 година и Царское Село во 1749 година. Под негово водство, уметниците ја насликаа црквата Свети Андреј во Киев. Од 1761 година, Антропов беше претставен во Православниот синод како главен надгледник на иконопис. Уметникот влезе во историјата на руската уметност како талентиран сликар на портрети од периодот Петрин.
Боровиковски Владимир (1757-1825) е роден во Миргород. Тој се прослави по средбата со Катерина Втора, која отпатува на Крим во 1787 година. Уметникот насликал еден од палатите на патот кон царицата и бил забележан од неа. Кетрин го изрази своето воодушевување и го награди Боровиковски со пари, за што потоа отиде во Санкт Петербург.
Алексеј Венецијајанов (1780-1847) – руски уметник, основач на жанрот жанр во портретот. Делото „Портрет на мајка“ напишано во 1801 година му донесе слава.
Орест Кипренски (1782-1836) – извонреден уметник, дебитираше во 1804 година со портрет на А.К. Валбе, кој беше насликан на начин на Рембрант. Познатото дело „Е. В. Давидов“, создадено во 1809 година, ја зајакна репутацијата на уметникот. Многу платна на Кипренски се чуваат во галеријата Третјаков.
Тропинин Василиј (1776-1857) – руски уметник кој се прослави по сликањето портрет на А.С. Пушкин нарачан од самиот поет. Сликата беше наменета за С.А. Соболевски, пријател на Александар Сергеевич. Портретот стана класичен приказ на големиот поет во секое време.
Портретна уметност во 19 век:
Руските сликари на портрети од 19 век се цела галаксија на талентирани сликари кои се свртеле кон жанрот за прикажување на човечко лице. Најпознати од нив:
Неф Тимофеј (1805-1876) – следбеник на академскиот стил во уметноста, историски сликар на портрети. Студирал сликарство во уметничкото училиште во Дрезден. Во 1826 година се преселил во Санкт Петербург, каде веднаш се стекнал со слава сликајќи низа портрети на познати личности. Во 1837 година тргна на долг пат низ Русија за да се запознае со фолклорниот живот и животот на обичните луѓе. По неговото враќање ја наслика црквата на Зимската палата, меѓу овие дела беше вклучена и познатата „Тајна вечера“. Доби професор за сликарство на катедралата Свети Исак, истовремено стана куратор на галеријата со слики во Ермитаж.
Захаров Петар (1816-1846) – руски сликар на портрети со тежок живот. Во напуштеното чеченско село Дади-Јурт е пронајдено тригодишно момче. Рускиот генерал Ермолов го зеде детето. Забележувајќи ја способноста на неговиот посвоен син да црта, му дал на малата Петја да учи со портретистот Лев Волков. Во 1836 година, Захаров завршил курс на Академијата за уметности и добил титула слободен уметник.
Руски сликари на портрети на 20 век:
Козлов Енгелс е советски сликар на портрети, роден во 1926 година, дипломирал на уметничката школа во Јарослав, а потоа влегол на курс за сликарство во Институтот „Репин Ленинград“. Во 1956 година тој ја претстави својата дипломска работа “Liveе живее!” Член на Сојузот на уметници од 1957 година. Главната тема на делото на Козлов се портрети на неговите современици.
Ломакин Олег – сликар на портрети од советскиот период, е роден во 1924 година. Студирал во уметничката школа во Ленинград, а потоа на Се-руската академија на уметностите. Во 1942 година бил одведен во Црвената армија, се борел во близина на Курск, каде бил сериозно ранет и бил протеран од армијата. Портретите насликани од уметникот биле изложени на изложби од 1952 година.
Самуел Невелштајн (1904-1983) – сликар на портрети, дипломирал на ВКХУТЕМАС. Уметникот има неколку десетици дела. Главните теми на делото на Невелштајн беа портрети на неговите современици. Портрет сликарот одржа пет самостојни изложби, сите се одржаа во Ленинград, првото шоу се одржа во 1944 година.
Орешников Виктор (1904-1987) – советски сликар и портретист. Народен уметник на Советскиот Сојуз, лауреат на две сталински награди. Заговорниците посветени на достигнувањата во националната економија и портретите на современиците доминираа во неговата работа.
[Извор: thestrip.ru]
Иван Акимович Акимов (1755-1814)
руски сликар, претставник на класицизмот. Син на писател на печатницата во Сенат, стар десет години, напишал барање за прием во Академијата за уметности, во кое ги наведувал несреќните околности и сиромаштијата во неговиот живот. Бил прифатен како ученик. Иван Акимович бил можеби еден од првите историчари на руската уметност. Добро позната е неговата статија „Кратки историски новости за некои руски уметници.
Иван Акимович Акимов
Самозапалување на Херкул во клада во присуство на неговиот пријател Филоктетес ( 1782 )
________________________________________
СВЕДОМСКИ Павел Александрович (1849-1904)
Образован во Академијата за уметности во Дизелдорф (1870), студирал во работилницата на М. Мункачи во Минхен, се населил во Рим, каде што живеел цел живот. (Тој ги извршуваше сите овие активности заедно со неговиот постар брат само една година и исто така уметник – Александар Сведомски.) Уметникот работел на неговите слики во Рим, редовно испраќајќи ги на изложби во Санкт Петербург и други европски градови, каде што тој често добивал медали за неговите платна. Сепак, имаше години кога П.А. Посебно место во неговиот живот и дело зазема неговото учество во муралите на катедралата Владимир во Киев, каде е значаен неговиот придонес во заедничката работа.
П.А. Сведомски бил врвен уметник на европско ниво, академик по образование со главна креативна насока.
СВЕДОМСКИ Павел Александрович
Римјанка пред акумулацијата (1888)
СВЕДОМСКИ Павел Александрович
Марија Хамилтон пред нејзиното погубување (1904)
________________________________________
Александар Андреевич Иванов (1806-1858)
Авторот на големото платно “Изгледот на Христос пред луѓето”. Роден во семејството на уметници. Студирал под водство на неговиот татко, професор по сликарство Андреј Иванович Иванов на Царската академија на уметностите. Во 1830 година, со поддршка на Друштвото на уметниците А.А, Иванов оди во Италија, а ги посетува и Австрија и Германија. Од 1831-1858 година живеел во Италија. Во пролетта 1858 година уметникот се вратил во својата татковина, во Санкт Петербург. Но, уметникот живеел во Санкт Петербург само шест недели. Животот на Иванов завршил трагично, тој починал од колера на 15 јули 1858 година.
Александар Иванов.
Изгледот на Христос пред луѓето
Александар Иванов
Приам го замолува Ахил да го врати телото на Хектор (1824 год).
Александар Иванов
Белерофон оди во војна со химерата.
_________________________________________
Тупилев Иван Филипович (1758-1821)
Историски значаен сликар на портрети, дипломиран на Царската академија на уметностите од 1764 година. По враќањето во Санкт Петербург, тој ги добил титулите: академик во 1785 година, академик и асистент професор во 1794 година и, конечно, професор, во 1800 година. Тој бил директор на Царската таписеријана. Тој сликал исклучиво слики и портрети на лица од кралското семејство и други благородни лица.
Тупилев Иван Филипович
Александар Велики пред Диоген 1787
_________________________________________
Посников Сергеј Петрович (1826-1880)
Своето уметничко образование го стекнал на Московската школа за сликарство, скулптура и архитектура. По него, студирал три години (1855-1858) на Академијата за уметности.
Посников оди во Рим и минува пет години таму во напорна работа. По враќањето во својата татковина, две од многуте слики донесени со себе од Италија – „Збогум на Хектор со Андромаха“ и „Баканте со дајрел“ – послужија како причина за доделување на титулата академик на уметникот (1863) за историско сликарство.
Посников Сергеј Петрович (1826-1880)
Збогум на Хектор со Андромаха 1863
________________________________________
Иван Николаевич Крамској (1837-1887)
Роден во семејство наслужбеници. Тој создал голем број портрети на истакнати руски писатели, уметници и јавни личности како што се: Лев Николаевич Толстој, Шишкин Иван Иванович, Павел Михајлович Третјаков, Салтков-Шчедрин, Михаил Евграфович – сите се во Третјаков Галерија, портрет на Боткин е приватна колекција. Едно од најпознатите дела на Крамској е „Христос во пустината“ напишано во 1872 година.
Уметникот починал при пад на 24 март 1887 година, додека работел на портрет на д-р Раухфус, во обид да му помогнат веќе било доцна.
Иван Николаевич Крамској
Ноќ на месечина (1880)
Иван Николаевич Крамској
Мајска ноќ (1871)
Иван Николаевич Крамској
Херодијас (1886)
Иван Николаевич Крамској
Христос во пустината (1872 )